Phungchimtu ...................... Rev. Sang Hre
Nithar le caanthar, damnak le nunnak, pawcawmnak khim in thluachuah a kan petu Pathian kan thangtthat. Salm cattialtu nih cun "Mi phun vialte hna, Bawipa cu thangtthat u! Mi vialte hna, amah cu thangtthat u! A kan dawtnak fek cu a tthawng i zumhawktlak a sinak cu zungzal in a hmun. Bawipa cu thangtthat u!" a ti. Bawipa dawtnak aa fiang cangmi nih cun Pathian thangtthat lo in an um kho lo. Nihin hi caan a relrem lo caah CIM pulpit a lawng ding asi. Cu caah cun Rev. Sang Hre nih hawikom sin ah sermon a kan kautmi kan van tar. A mah sin in nawl laknak caan a um lo caah a ruah zia zong rak kan thiam hram seh tiah Rev. Sang Hre sinah upatnak le toidornak he kan van nawl duh fawn. Rev. Sang Hre cung ah lunglomhnak tampi kan ngei.
Chrismas thla kan hung phan than cang. Kan Bawipa Bawi Jesuh chuahcamtuak kan lawm than cang lai. Tutan cu kan Biakinn kangh nih a kan nenhtuk, kan luu zong kan tung kho lo, kan hmai zong a panh lo, kan lung a caw i kan mit nih khua fiang in a hmu kho lo. Telephone in kan i chawnh hna caan le internet chating in kan i chawnh hna caan kip te ah kan Biakinn kong i kan ngeih chiatnak lawng te nih kan caan a uk dih. Christmas le kumthar cu kan tih ee ti zong ah kan phan than ko lai cucahcun kan Bawipa Jesuh nih a rak zulh cangmi lam hin tukum Chrismas hi zul hna usih tiah kan sawm hna.
Christmas caan kan phak hin cun kan mitthlam ah a cuangbikmi cu Bethlehem khua le naute Jesuh biak ding I a kalmi mifim pathum hna le an zulhmi arfi hi an si. Tuanbia pakhat I an tialmi ahcun Bethlehem arfi hi mifim 3 a hruai khawhhna hnu a rian a lim khawh hnu khan Bethlehem tikhor1 ah a tla ti asi. Cu arfi cu a tu tiang zong ah hin thinlung thiangmi hna nih hin an hmuh tawn ee an ti.
Mifim pathum hna
Hi mifim hna kong an tialning hi aa dang cio. Cheukhat nih cun mifim hna hi 12 an si ee an ti; sheukhat ve nih cun 3 an si ko ee an ti ve. Bible ah mifim 3 tiah a tiallo nain an laksawng 3 a si caah 3 an si ko lai tiah zapi nih kan zumh I cuti ning cun kan mitthlam zongah an cuan ning cu a si. Hi hna kong hi relnuam tuanbia (legend) pakhat I an tial ning ahcun siangpahrang 3 an si I an mi le an laksawng zong an langhter.
A pakhatnak pa cu Melchoir a si. Hipa hi tarpa, a hmurhmul raang cherchor pin mifim ngaingai a si I a laksawng hi sui a si an ti. A pahnihnakpa cu mino, mi ngandam, pa pumruatha, pathawng, hmurhmul zong a ngei rih lo mi a si I a min ah Caspar a si I aa kenmi laksawng cu frankincense zihmui asi. A pathumnak pa cu Balthasar a si I minak iangngei, hmurhmul tlawmnawn, pa chuakthiam a si I aa kenmi laksawng cu mura zihmui a si an ti. Cu an i kenmi an laksawng hna nih cun kan Bawipa Jesuh a sining kha tlamtling ten an langhter.
Sui laksawng
Sui cu kan Bawipa Jesuh siangpahrang a sinak a si. Seneca nih a tialning ah cun, "Partia khua ahhin siangpahrang an ton hna tikah laksawng lo in an tong hna lo a ti, an I kenmi an laksawng lak I a tha bik cu sui a si"a ti. Cu an I kenmi sui nih a langhter thanmi cu kan bawi na si tinak, na sin ah kan I ap (surrender or submission) kan I tuah tinak a si. A ho hmanh nih Jesuh sin kan kal tikah kan mah level ah chia in kan tong bal lo. A sin ah I apnak, a sin ah a hlonh in I hlonhnak thinlung he kan fuh. Kan Bawipa Jesuh a siangpahrang thutdan tu cu calvary vailam tu a rak si.
Frankincense laksawng
Hi zihmui hi tlangbawi laksawng phun a si I temple worship timi a sangbik raithawinak a simi sual thawinak ca I an hmanmi a si. Tlangbawi kan timi priest cu Latin holh cun "pontifix" an ti I a sullam cu hlei donhtu "bridge-builder" tinak a si. Kan bawipa Jesuh Khrih lawnglawng hi Patian le minung karlak khamhnak hlei a dawntu cu a si.
Mura laksawng
Mura laksawng hi phundangpi a si. Hihi mithi an phulhmi hna zihmui phun khi a si. Upat tlak tar pakhatkhat an thih lai I an pekmi hna phun a si. Phundang cun arthintuh phun khi a si I thihnak laksawng rimchia a si. Kan Bawipa Jesuh Khrih vawlei I a ratchan hi vailam cung thihruah ah a si ko. Holtman hunt nih Jesuh hmanthlak minthang tukmi a ngeih an ti. Cucu Nazaret khua lettama pa dawr ah a si I Jesuh nih innka tlang khatlei le khatlei a kut a samh I aa tlaih lio a si. Nitlaklei ni nih a cerh caah a thla cu a hnulei vampang ah a hei I hngal, cu a thla cu vailamtak in a lang I cucu a nu Mary nih khuaruahhar le tuksum tuk in a zoh lio khi a si, an ti.
Kan Bawipa Jesuh nih cun thihnak laksawng zong cu Christmas laksawng ah a cohlan chih ko. Cun a cohlan dih hnu ah a hlawt than ti kan hmu lo. Kan nih khrihfa pawl hi thiltha le thil fawi, minthannak le cung cuannak a simi sui-laksawng le mi nih upat hmaizahnak laksawng frankincense-laksawng cu kan duh I kan cohlan tawn nain chiatserhnak lei thihnak rimchia a simi mura-laksawng cu kan cohlang duh ti lo. A hrial in kan hrial.
David L. Edwards nih "God's Cross in the World" timi cauk a tialmi ah Jesuh orhleikam I vailam ah an thlaivemi kong kha hitihin a tial. Khapa kha Rom kuttang ah caan saupi sal I a taang cangmi a miphun Judah pawl luatnak caah a cawlcangmi a si. Rom nih hin a mah a dotu hna tapung pawl hi a faakbik thihnak vailam ah hin lamtonnak kip ah a thlai tawn hna ti a si. Kha pa nih khan Rom ralkap nih an thlaimi hna kha a ngakchiat te hin a hmuh pengmi a si ko. Cun hi rian ka tuan ahcun hi ti hin an ka tuah ve te lai ti zong a hngalh ko. Sihmanhseh law aa tinhmi a miphun luatnak lam cu a dongh tiang in hrial lo in a zulh, a ti. A vailam tah hi a mah te nih a nunnak hrim hrim in a rak I phun cang. Cu a phunmi a vailam ahcun a thi I cu a vailam thiam thiam ah cun a nung. Jesuh nih, "Nihin ah keimah he Paradise ah na um lai," a ti kha.
Nihin kan dirhmun ah hin kan phunmi vailamtah hna hi an nung ve maw? Hakha Rungtlang ah siseh, Thantlang Vuichip tlang ah siseh, Matupi ah siseh, vailamtah cu tangka tampi dih in dawh ngai in kan rak phun hna nain cucu an tluknak le an loh ni hmanh kan hngal ti hna lo. Kan vailam tung phun hi thingto phun he zeidah aa dannak um nga, tung bunh in kan bunh ko hna lo maw, kan nunnak kan rak phun chih tung hna lo ee. Kan Bawipa Jesuh Khrih nih cun Christmas laksawng caah mura zimui vailam cung thihnak rimchia cu Bethlehem cawrawl einak kuang ah a cohlan I cucu Kalvary vailam tiang in a kalpi kha.
Kan nunak le kan Khrihfabu ah hin sui laksawng bantuk thluachuahnak laksawng thil tha co kan duh bantuk in le, upat hmaizahnak a kan phorhtu frankincense sihmui bantuk thluchuahnak laksawng kan cohlan bantuk hin, thihnak le chiatserhnak rimchia mura zihmui laksawng zong cu tukum Christmas laksawng caah cohlan I zuam hna usih law vawlei nih a chuahpimi kan cung I a tlung mi ngeihchiatnak, tahnak fahnak le kangh utnak vialte hi kan phorh khawh ko hna lai.
Thawngtha aa hrawmni Pathian mithiang dihlak nan pumpak cung cio ah Pathian kan Pa a kan dawtnak, kan Bawipa Jesuh Khrih Velngeih zaangfahnak le Thiangthlarau umpi, hnangam lungdaihnak cu atu le a zungzal hmun zungzal ko seh. Amen!
Theihternak: CIM ah November 30, 2008 ah an thlahmi a si.
Nithar le caanthar, damnak le nunnak, pawcawmnak khim in thluachuah a kan petu Pathian kan thangtthat. Salm cattialtu nih cun "Mi phun vialte hna, Bawipa cu thangtthat u! Mi vialte hna, amah cu thangtthat u! A kan dawtnak fek cu a tthawng i zumhawktlak a sinak cu zungzal in a hmun. Bawipa cu thangtthat u!" a ti. Bawipa dawtnak aa fiang cangmi nih cun Pathian thangtthat lo in an um kho lo. Nihin hi caan a relrem lo caah CIM pulpit a lawng ding asi. Cu caah cun Rev. Sang Hre nih hawikom sin ah sermon a kan kautmi kan van tar. A mah sin in nawl laknak caan a um lo caah a ruah zia zong rak kan thiam hram seh tiah Rev. Sang Hre sinah upatnak le toidornak he kan van nawl duh fawn. Rev. Sang Hre cung ah lunglomhnak tampi kan ngei.
ZEI LAKSAWNGN DAH NA CO LAI?
Bible caang thim: Mathai 2:9 – 12Siangpahrang nih a ti hna bang cun an kal; cun nichuahlei ah an rak hmuh cangmi arfi kha a lang than I an hmai ah a kal I cun ngakchia umnak cung ahcun a dir. Arfi an hmuh than caah cun an I lawmtuk hringhran. Inn chung ah cun an vung lut I ngakchia kha a nu Mary sin ahcun an vung hmuh. An khuk an I bil I an biak. Cun an zaal chung khan laksawng an I chuah I an pek, cu an laksawng cu sui le frankincense zihmui le mura zihmui an si.Biahmaithi
Chrismas thla kan hung phan than cang. Kan Bawipa Bawi Jesuh chuahcamtuak kan lawm than cang lai. Tutan cu kan Biakinn kangh nih a kan nenhtuk, kan luu zong kan tung kho lo, kan hmai zong a panh lo, kan lung a caw i kan mit nih khua fiang in a hmu kho lo. Telephone in kan i chawnh hna caan le internet chating in kan i chawnh hna caan kip te ah kan Biakinn kong i kan ngeih chiatnak lawng te nih kan caan a uk dih. Christmas le kumthar cu kan tih ee ti zong ah kan phan than ko lai cucahcun kan Bawipa Jesuh nih a rak zulh cangmi lam hin tukum Chrismas hi zul hna usih tiah kan sawm hna.
Christmas caan kan phak hin cun kan mitthlam ah a cuangbikmi cu Bethlehem khua le naute Jesuh biak ding I a kalmi mifim pathum hna le an zulhmi arfi hi an si. Tuanbia pakhat I an tialmi ahcun Bethlehem arfi hi mifim 3 a hruai khawhhna hnu a rian a lim khawh hnu khan Bethlehem tikhor1 ah a tla ti asi. Cu arfi cu a tu tiang zong ah hin thinlung thiangmi hna nih hin an hmuh tawn ee an ti.
Mifim pathum hna
Hi mifim hna kong an tialning hi aa dang cio. Cheukhat nih cun mifim hna hi 12 an si ee an ti; sheukhat ve nih cun 3 an si ko ee an ti ve. Bible ah mifim 3 tiah a tiallo nain an laksawng 3 a si caah 3 an si ko lai tiah zapi nih kan zumh I cuti ning cun kan mitthlam zongah an cuan ning cu a si. Hi hna kong hi relnuam tuanbia (legend) pakhat I an tial ning ahcun siangpahrang 3 an si I an mi le an laksawng zong an langhter.
A pakhatnak pa cu Melchoir a si. Hipa hi tarpa, a hmurhmul raang cherchor pin mifim ngaingai a si I a laksawng hi sui a si an ti. A pahnihnakpa cu mino, mi ngandam, pa pumruatha, pathawng, hmurhmul zong a ngei rih lo mi a si I a min ah Caspar a si I aa kenmi laksawng cu frankincense zihmui asi. A pathumnak pa cu Balthasar a si I minak iangngei, hmurhmul tlawmnawn, pa chuakthiam a si I aa kenmi laksawng cu mura zihmui a si an ti. Cu an i kenmi an laksawng hna nih cun kan Bawipa Jesuh a sining kha tlamtling ten an langhter.
Sui laksawng
Sui cu kan Bawipa Jesuh siangpahrang a sinak a si. Seneca nih a tialning ah cun, "Partia khua ahhin siangpahrang an ton hna tikah laksawng lo in an tong hna lo a ti, an I kenmi an laksawng lak I a tha bik cu sui a si"a ti. Cu an I kenmi sui nih a langhter thanmi cu kan bawi na si tinak, na sin ah kan I ap (surrender or submission) kan I tuah tinak a si. A ho hmanh nih Jesuh sin kan kal tikah kan mah level ah chia in kan tong bal lo. A sin ah I apnak, a sin ah a hlonh in I hlonhnak thinlung he kan fuh. Kan Bawipa Jesuh a siangpahrang thutdan tu cu calvary vailam tu a rak si.
Frankincense laksawng
Hi zihmui hi tlangbawi laksawng phun a si I temple worship timi a sangbik raithawinak a simi sual thawinak ca I an hmanmi a si. Tlangbawi kan timi priest cu Latin holh cun "pontifix" an ti I a sullam cu hlei donhtu "bridge-builder" tinak a si. Kan bawipa Jesuh Khrih lawnglawng hi Patian le minung karlak khamhnak hlei a dawntu cu a si.
Mura laksawng
Mura laksawng hi phundangpi a si. Hihi mithi an phulhmi hna zihmui phun khi a si. Upat tlak tar pakhatkhat an thih lai I an pekmi hna phun a si. Phundang cun arthintuh phun khi a si I thihnak laksawng rimchia a si. Kan Bawipa Jesuh Khrih vawlei I a ratchan hi vailam cung thihruah ah a si ko. Holtman hunt nih Jesuh hmanthlak minthang tukmi a ngeih an ti. Cucu Nazaret khua lettama pa dawr ah a si I Jesuh nih innka tlang khatlei le khatlei a kut a samh I aa tlaih lio a si. Nitlaklei ni nih a cerh caah a thla cu a hnulei vampang ah a hei I hngal, cu a thla cu vailamtak in a lang I cucu a nu Mary nih khuaruahhar le tuksum tuk in a zoh lio khi a si, an ti.
Kan Bawipa Jesuh nih cun thihnak laksawng zong cu Christmas laksawng ah a cohlan chih ko. Cun a cohlan dih hnu ah a hlawt than ti kan hmu lo. Kan nih khrihfa pawl hi thiltha le thil fawi, minthannak le cung cuannak a simi sui-laksawng le mi nih upat hmaizahnak laksawng frankincense-laksawng cu kan duh I kan cohlan tawn nain chiatserhnak lei thihnak rimchia a simi mura-laksawng cu kan cohlang duh ti lo. A hrial in kan hrial.
David L. Edwards nih "God's Cross in the World" timi cauk a tialmi ah Jesuh orhleikam I vailam ah an thlaivemi kong kha hitihin a tial. Khapa kha Rom kuttang ah caan saupi sal I a taang cangmi a miphun Judah pawl luatnak caah a cawlcangmi a si. Rom nih hin a mah a dotu hna tapung pawl hi a faakbik thihnak vailam ah hin lamtonnak kip ah a thlai tawn hna ti a si. Kha pa nih khan Rom ralkap nih an thlaimi hna kha a ngakchiat te hin a hmuh pengmi a si ko. Cun hi rian ka tuan ahcun hi ti hin an ka tuah ve te lai ti zong a hngalh ko. Sihmanhseh law aa tinhmi a miphun luatnak lam cu a dongh tiang in hrial lo in a zulh, a ti. A vailam tah hi a mah te nih a nunnak hrim hrim in a rak I phun cang. Cu a phunmi a vailam ahcun a thi I cu a vailam thiam thiam ah cun a nung. Jesuh nih, "Nihin ah keimah he Paradise ah na um lai," a ti kha.
Nihin kan dirhmun ah hin kan phunmi vailamtah hna hi an nung ve maw? Hakha Rungtlang ah siseh, Thantlang Vuichip tlang ah siseh, Matupi ah siseh, vailamtah cu tangka tampi dih in dawh ngai in kan rak phun hna nain cucu an tluknak le an loh ni hmanh kan hngal ti hna lo. Kan vailam tung phun hi thingto phun he zeidah aa dannak um nga, tung bunh in kan bunh ko hna lo maw, kan nunnak kan rak phun chih tung hna lo ee. Kan Bawipa Jesuh Khrih nih cun Christmas laksawng caah mura zimui vailam cung thihnak rimchia cu Bethlehem cawrawl einak kuang ah a cohlan I cucu Kalvary vailam tiang in a kalpi kha.
Kan nunak le kan Khrihfabu ah hin sui laksawng bantuk thluachuahnak laksawng thil tha co kan duh bantuk in le, upat hmaizahnak a kan phorhtu frankincense sihmui bantuk thluchuahnak laksawng kan cohlan bantuk hin, thihnak le chiatserhnak rimchia mura zihmui laksawng zong cu tukum Christmas laksawng caah cohlan I zuam hna usih law vawlei nih a chuahpimi kan cung I a tlung mi ngeihchiatnak, tahnak fahnak le kangh utnak vialte hi kan phorh khawh ko hna lai.
Thawngtha aa hrawmni Pathian mithiang dihlak nan pumpak cung cio ah Pathian kan Pa a kan dawtnak, kan Bawipa Jesuh Khrih Velngeih zaangfahnak le Thiangthlarau umpi, hnangam lungdaihnak cu atu le a zungzal hmun zungzal ko seh. Amen!
Theihternak: CIM ah November 30, 2008 ah an thlahmi a si.
No comments:
Post a Comment