Baibal relnak: Luke 15:8-10
8 “Asiloah, tangka phar hra a ngeiminu nih pakhat kha a thlau ahcun zeidah a tuah? Meiinn a van i pei a inn kha a phiah i a hmuh hlan tiang a ken le a kawi zong kha a kawl cikcek cu. 9 A hmuh tikah a hawikom hna le a innpa hna kha a auh hna i, ‘Ka lawmhpi u, zeicahtiah ka thlaumi ka tangka kha ka hmuh ṭhan cang,’ a ti. 10 Cu bantuk ṭhiamṭhiam in, aa ngaihchihmi misual pakhat ruangah Pathian vancungmi hna cu an i lawm,” tiah a ti.
Luke 15 ah “tlau” kong bianabia pathum kan hmuh. An pathum ningin Jesuh chimmi an si. An pathum ningin, zei tlukin dah a tlaumi kha hmuh a si tikah lawmhnak a um ti kha an chim duhmi cu a si ko, a tawinak in chim ahcun. Tuu cu amah thil a hngalh lo ruangah a tlau (foolishness). Asinain, phaisa cu a ngeitu (asiloah midang) daithlan ruangah a tlau. Hi nih a kan cawnpiakmi pakhat cu inn ah kan daithlan ruangah tlaunak (thlarau tlaunak telhchih) kan chuahter theo tawn.
Fiannak bawmtu: 1) Judah nu nih va a ngeih tikah, atu cu nupi/nutung ka si cang, ti langhternak ah ngun phaisa pia/phar hra in tuahmi lukhimh aa hruk tawn. Cucu, nihin thitumh tikah kuthrolh kan i pekmi can ah Judahmi nih an rak hmanmi a si, kan ti lai cu. Cucaah, pia/phar hra chungin pakhat a tlau tikah minu a buai ngainak cu a si. 2) Palestinian inn pawl hi an mui ngai. Hlanlio Laimi inn an lo rua. Lai inn zong an rak mui ngaingai. Cu caah, minu nih phaisa phar khat a tlau tikah mei-inn a van i a kawlnak cu a si. A hmuh hlan chung a kawl.
Muisam: Phaisa pia ahhin siangpahrang mui a cuang lai dah (Luka 20:19-25). A tlaumi misual nih Pathian muisam a ken (Gen 1:26-28). A tlaumi misual cu “hmuh” a si tikah thlarau thawnnak hmangin minung chungah Pathian muisam kennak kha a chiahthan (damter than ti ah a hman deuh lai dah). Zumtu cu nikhat khat ah Jesuh Khrih bantuk kan si te lai (Rom 8:29; 2 Kor 3:18; Kol 3:10; 1 Johan 3:1-2).
Phaisa tlau bianabia nih thil pahnih (kap hnih a simi) a kan cawnpiak:
Pakhatnak, “tlau” kan timi cu “umnak ding zawn le hmun ah um lo” kha a chim duhmi a si. CCC ah ka rak kai lio ah, Saya Van Ni nih kan class chungah a rak lut i, ka cauk ka thlau, nan class ka luh lio ah ka philh tak sual maw, tiah a kan hal. Na philh lo, kan hmu lo tiah kan leh. Kan class chungin a chuak than, tlawmpal ah khulrang nawn in a lut than i, “A tlau than lo, a umnak ka thei lo i a si” tiah capo a rak saih. “Umnak ding zawn ah a um lomi cu tlau a si” tiah a rak chim chap.
- Tuu tlau bianabia le phaisa tlau bianabia nihhin tlau he aa pehtlaimi kong fiannak a kan bawmh. Tlau kan timi cu “umnak ding ah um lo” (out of place) kha a si ko. Tuu cu a dang tuu pawl sinah um ding a si. Phaisa zong a dang phaisa sinah um ding a si. Misual tlau (lost sinner) zong hi a dang Pathian fale sinah um ding a si.
- Tlau kan timi cu “hman awk that ti lo” khi a si ko. A tlaumi tuu cu tukhal caah a thathnem ti lo. A tlaumi phaisa cu a ngeitu caah thathnemnak a ngei ti lo. A tlaumi nu/pa nih cun Pathian nih Khrih thawngin a tuahmi thil kha a co ting kho lo.
Kap dang lei in chim ahcun, “hmuh” (found) kan timi cu “umnak hmun i um than” (back in place). Pathian he i rem than. Man ngeimi si than. Tihnung chungin chuah hna hi an si kan ti khawh. Tukhal le phaisa ngeitu nih a tlaumi an thil (tuu le phaisa) an hmuh tikah an i lawmhmi le an hawile zong an i lawmhnak hrawmpi dingin an sawm hna mi hi khuaruah har awk a si lo. A phu hrimhrim ko.
- Kan Baibal ah umnak ding zawn ah um lo ruangah buainak a chuakmi tampi kan hmuh. Adam nih ei lo ding a ei tikah a tlau. Kain nih a nau dawt ding a dawt lo pinah a thah tikah tlau taktak. Abraham nih an nu kha, ka nupi ti ko ding ah, ka far a ti tikah buainak a chuak. Tlau pi in a tlau. Jacob nih a u kha tha tein upat ko ding, a hlen tikah an chungkhar ah a buai, tlaunak a chuak. Potifer nupi nih amah tein um ko ding, Josef a uar ciammam i a tlau. Josef tu harnak a pek. Chim ahcun a tam tuk. Genesis chungah kan hmuh khawhmi tlawmpal kan langhter i a si.
- Kanmah umnak ding zawn, kan i telnak ding zawn ah kan um lo le kan i tel lo ahcun tlau phun khat a si. Innchungkhar ah pa bik nih pa bik dirhmun ah a dir lo ahcun, tuanvo a lak lo ahcun chungkhar caah loh bak a si. Nu bik nih nu bik dirhmun ah a dir lo ahcun, tuanvo a lak lo ahcun chungkhar caah lohtlau a si. Fale zong nih fale dirhmun ah tha tein um i, nu le pa nawlngaih lo ahcun, cacawngmi nih ca tha tein i zuam lo ahcun, cucu tlau a si. Thil tha lo a chuahpi.
Tlau hi i theih manh lo kar ah a si ko. A rang tuk!
Pahnihnak, Pathian nih aho hmanh tlau ding a kan siang lo. Minu nih a phaisa tlau ding cu a duh lo. “Meiinn a van i pei a inn kha a phiah i a hmuh hlan tiang a ken le a kawi zong kha a kawl cikcek cu” (Lk 15.8) a ti. Kan Baibal nih cun “meiin a van,” “inn kha a phiah,” “a hmuh hlan tiang,” “a ken le a kawi zong kha a kawl cikcek” a ti. Felfai tuk le biatak tuk in a kawl kha a langhter. A hmuh tikah aa lawm tuk. (Thitumhnak kuthrolh thlau sual usih law zei tluk in dah lungthat loin kan um cio hnga.)
Nihin ah tuu tlau kong, phaisa tlau kong, le fapa tlau kong hi kan theih lengmang caah kan caah an chim duhmi hi zei pipa a si lo kho men. Sihmanhsehlaw, a voi khatnak a rak theitu hna caah cun khuaruah har a si kho. An rak lau men lai. Zeicahtiah, Jesuh Khrih nih cun Pathian nih misual kha a kawl hna tiah a rak chim. Farasi le phungbia cawnpiaktu pawl cu hna a rak hnawh ngai hna lai. Zeicahtiah an kalpimi zumhnak ahcun Pathian nih misual cu dan a tat hna ti a si caah, atu Jesuh nih a chimmi an theih tikah, a si kho lo in an ruah khawh. Pathian nih Adam le Eve cu a nawl an ngaih lo pinah an i thup ko nain a kawl hna (Gen 3:8-9) tihi Judahmi hruaitu nih an rak philh rua. Farasi le phungbia cawnpiaktu pawl nih Cathiang kong cu an hngalh ngai ko nain, “pale nih an fale an zaangfah hna bantuk khin BAWIPA nih amah a tihmi cu a zaangfah hna” (Salm 103:13) ti kha an philh.
Phaisa tlau tuanbia (le tuu tlau le fapa tlau tuanbia) nih tlau a poi ning a langhter. Cun, a kawltu dirhmun in zoh tikah, thil pakhat a bau ruangah a poi khawh ning a lang. Pakhat cio hi kan biapi ti a langhnak zong a si. Mibu damnak ah kan zapi kan biapi. Pathian sunparnak a langhnak hnga kan zapi kan biapi. Pakhat a bau tikah damlonak a chuak. Daithlan ruangah tlau khawh a si. Cu caah, kan tlau lo nakhnga ralrin ngaingai kan hau. A tlaumi cu hmuh than a si tikah lawmhnak a um. Nain, tlau lo ah a tha bik!
Pathian nih nan umnak ah in zohkhenh cio ko hna seh!
Theihternak: PCCF le TIM ah ka chimmi a si.
