Tuesday, December 30, 2008

DC Lei Khuaruahhar Thil

Laimi u le nau hna,

DC Lai hngakchia nute cung i a tlungmi thil kongkau ah Salai Bawi Uk Thang nih a vun ttial len cang. Cun, a hmanthak zong a vun taar pah len cang. Theihtlei asi ve caah vun ttial loin ka um kho lo. Tuzing tuan tein ka tho i kan umnak in 40 minutes hrawng asi mi an umnak hmun ah Pu Za Hnin Lian (Seihni Thang Cung nau pa) he kan vung kal. Suimilam pakhat tluk an nufa bia kan ruah hna. A nu, Kiakte hi keimah he Thantlang High School a rak kai ttimi le hawikom tthing kan si caah i ngamhtlak ngaiin bia kan i ruah. Cu hnu ah zaanlei 3.00 p.m ah kan Biakinn (CBMC) ah i pum dingin kan upate nih an sawm hna caah mirangpa nih motor a vun khalh piak hna i a nufa an rung kan pumh pi. Cuvial chungin ka hmuhtonning tlawmpal zapi theih awk in hun chim ka duh.

A min: Chang Chue (A Ching)
A lai min: Far Sung Hniang
A chuahnak: Hakha
A holh thiammi: Hakha, Falam, English
A kum: 13 yrs
A cataang: 8th Grade
A umnak: Frederick, Maryland
A nu min: Biak Thluai (Kiakte)
A pa min: Ywe Han (Hakha Laansung ummi)

Biahalnak le bialehnak in ttial ah a fian deuh ka zumh caah mahtining cun anu he, amah he bia an kan lehning in ka hun ttial ko lai. Biahalnak hi 'Q', a nu bialehnak hi 'Anu', Aching bialehnak hi 'Amah' tiin ka hun hman lai. Cun, Aching hi muidawhte, mifimte, mi duhnungte, mi ngote, mi nunnemte, mi titsa hninghno ngaimi te, mi holh tlawmte, mi ningzah pangte, hngakchia mui a keng ngai rih mite (innocent face) khi asi.

Q 1. Zeitik in dah mah ti a um hi aa thawkning?
Anu: Kan hnu lei August thla i Saya LiLian Camping a dongh lai zaan khan aa thawk.

Q 2. Mah cu zeitiset in dah asi ning asi?
Anu: Camping dong lai zaan ah amah tein Jesuh lemcang in a um i, kan inn ah na fanu mahti cun a um e, tiah an ka auh caah ka vung kal. Ka phak ah cun a rak dam cang. Amah zong piangpai ngaiin a rak um. Camping kai mi vialte tu cu kan sinah Jesuh a tak in aa langh an ti i, mitthli rual he an rak ttap dih hna. Mahti lio ah cun amah cu a lung a fim lo an ti. Video le Camera in hmanthlak a timh len nain a hohmanh nih an thla kho lo. An Camera le an video vialte zeitin dik asi hnga, a rawk dih bantukin a um an ti.

Q 3. Jesuh a tak in aa langh na timi cu zeitindah aa langhning asi?
Anu: Amah cu a holh lo. A lung zong a fim lo. Nain, Jesuh vailamtahnak i a temhning te bak in a taksa in a langhter. Dramma bantuk khi asi ko hen cu. A kephah pahnih aa chuah, a ban aa phar. A ke pahnih aa chuah mi cu patling pipi nih an tthial hnik len zongah a ngah lo.

Q 3. Zeitik in dah a kut cung i cattial hi a langh?
Anu: A liam cia zarh hnih hrawng khan asi. Zingka ah kan tho i, ka nu ka kut hi zohhmanh amah tein ca aa ttial a ka ti i, ka zo piak. Ka khuaruah a hartuk ve i Pu Than Kip Luai le kan krihfa upa pathum-li le a nute le pawl ka auh hna i an hung zoh cio.

Q 4. Zei tehna dah aa ttial?
Anu: A ttialka ah cun a tambik cu 'I am coming soon' ti tehna, 'Tell the Gospel' ti tehna, I am real ti tehna, Peace ti tehna, Wisdom ti tehna an si bik. A tamtuk aa ttial cang i kaa chinchiah cawk lo. Cun, a cattial hi biatawi tete lawngte in a lang. Kan krihfa upa pawl nih cun a caan he a cattial he an i chinchiah dih ko.

Mah chung vialte cu a nu he lawng bia kan i ruah hna. Kan fanute cu hmuh kan duh ko, ra kan auh piak ko tuah tiah a nu cu ka hal. Aih! kan nufa ningzak kan si. Hawi theihter hmanh hi kan duh lo fawh. Ka hawile nanmah sin lawngah fawh ka chim bia deuh asi a ti.

A fanu cu a vun auh i a rung ttum. Hmaan kan thakpi. A kut cu kan zoh. Cattial cu zeihmanh a um lo. A vun belte cu a car nawn khin a um. A kehlei kutbor (reekte) zawn i a cuangmi vailamtah pathum le a kutbor (keh le vorh) cung i a ummi thirkhenhnak neh belte cu an um. Anu nih "nute, na pu le an si hih, ttha tein chawn hna" a hei ti i ngamh ngaiin a hei kan chawnh ve.

Q 5. Na kut cattila cu a um ti lo maw, zeihmanh kan hmuh ttung lo?
Amah: A duh caan paoh ah a chuak i a duh caan paoh ah a tlau.

Q 6. Mah cattial a hung chuah lai cu na thei maw? A fah tah a faak maw? Zeiti khin dah na feel ning asi?
Amah: Ka theih ko. A thak pah. A fah zong a faak pah. A chim awk ka hngal ve lo.

Q 7. Na taksa dang ah tah zeizei a um maw?
Amah: Kan hnu zarh ah ka hnak a faak i mah zawnah cun a nakmi hmaneh a cuang. Mahka zawn cun a thi a chuak. A hmaneh cu a tu cu a lo. Nain, a duh caan ah a lang tthan. Cun, ka ke thir an khenhnak hmaneh zong a lang. Mah tu hi cu a thi tlawmte lawng a chuak.

Anu: Nizaan tihni ah khan a hawinu tiddim nute he chun ah lente an i celh lio ah eekinn ah a lut i a au i, ka vun zoh cu a kut cunglei thirkhenhnak hmaneh zawn in thisen a hung luang thiahmah ko. Zeiti awk ka hnga lo i, ka hnawh piak. Ka hnawh lio ah a hawinu te nih a kan naihtuk i, a thi dorte nih a tlak sual. A ai ciammam i a ttap i, a pa sinah a tli.

Q 8. Ziah thisen dor tlak cu mahti cun na hawinu cu a ai hnga?
Amah: Keimah thisen asi lo. Pathian thisen asi. Pathian thisen cu hmuh khawh asi. Nain, tongh a ngah lo. Nan tongh ahcun aan kangh ko hna lai.

Q 9. Nute, zeiruang ah dah na kut ca aa tthial lai ah mi hmuh lo nak room maw, eek inn ah maw na zaam lengmang? Na nu nih hmuh a duh lo a zaam lengmang aan ti?
Amah: Pathian hmai cu hmuh a ngah lo. A zoh mi cu an mit a caw lai.

Q 10. Aa ttial lio cu na hmu maw? Cafung in maw an ttial, amah tein dah na thahri an hung puar?
Amah: A ttialtu kut cu ka hmuh ko. Nain, voitam ka hmu ve lo. Room chung ka luh bak khin ka mit kaa au hlei ve ti lo.

Q 11. A cattial cu mirang holh lawngte maw asi peng?
Amah: Aa ttial ka ah cun Greek, Israel le Taluk holh in aa ttial. Ka theih khawh lo caah thla ka cam i amah tein mirang holh ah aa thleng.

Q 12. A dang zeizei na hmuhmi le na theihnak a um maw?
Amah: Nangmah bantuk minung hi vawleicungah an chuak ti lai lo. Nangmah hi a donghnak na si. Atu ah cun mitlawmte lawng nih an in theih. Nain, hi hnu ah cun mitampi nih nangmah hi an in kawl lai i hmuh an in duh lai an ka ti.

Q 13. Mah vial lawng cu maw, a dang a um ti maw?
Amah: A um ko. Keimah hi vailam ah thah ka si te lai. Nain, nithum hnu ah ka tho tthan lai. Cucaah, thlankhor thukpi chungah an ka phum nak hnga lo ka chim lengmang. Mah cu miphun dang vialte nih an ka theih khawh nak hnga ding caah asi.

Q 14. An in thah ding cu na ttih maw?
Amah: Preparation ka ngei dih cang i ka ttih lo.

Q 15. Mahti na umka te hin Pathian thlarau rianttuannak asi ti na fiang maw?
Amah: Ka fiang lo. A duh zong ka duh lo. Thla ka cam lengmang. Nain, atu cu a ka fial mi paoh tuah dingin ka accept cang.

Q 16. Sianginn na kainak ah na kut cattial hi a chuak bal maw?
Amah: Voihnih a chuak. Nain, ka hawile nih cun an hmu lo.

Q 17. Ziah, na zohter ve hna lo, hmu ve hna seh law pei an zumh hnga cu?
Amah: Na lih, nangmah tein naa ttial an ka ti lai i an zum hlei lai lo.
Anu: Voikhat cu sianginn ah a chuak hnik i a umkhua a nuamh lo caah a kan auh i kan vung laak. Mah thawk cun, ka nu, siangiin hi ka kai rih lai lo a kan ti i a tu tiang aa din ko.

Q 18. Sianginn cu kai lo thai maw naa timh?
Amah: Hmaizarh cun ka kai tthan cang lai ka ti.

Q 19. Chun karlak ah nangmah lawng maw inn ah an in kal taak tawn?
Anu: Voikhat cu rian ka ttuan lio ah a ka auh i, ka nu rak ttin zokzok law a ka ti. Rian ttuan lio cu asi caah ka ttin kho lo i, a nute ka hei auh piak. Kan inn ah va kal law ka fanu va umpi ka ti. Zaanlei ka hung ttin cun, nute! ziah na ka uah lengmang tiah ka hal. Ka nu! chun ah inn chung i keimah lawng Baibal ca ka rel lio ah dahkaw, kut pakhat nih ka kut a phen i, amah nih cun ka Baibal cu a keu i heh tiah a ka rin piak cu, ati. Mah hnu cun amah lawng in umter zong hi ka duh ti lo i, keimah nih maw, a nute nih maw asi khawh cungin kan umpi.

Q 20. Asi tak. A pa nih tah zei a hei ti ve, a pa kong hi nan chim bal lo ee?
Anu: A pa cu RCM cu asi i a zum duh lo. Atu tiang a kut cattial zong a hmu rih lo. Zoh zong a duh lo.

Q 21. Azeikhom hmanh sisehlaw, news media pawl CNN tibantuk chim hna usihlaw a rem nan ti maw? Media pawl hmang in Pathian nih rian tampi a ttuan khawh men dahkaw!
Anu: Midang zong nih an kan ti pah. Nain, nute nih hin a duh lo. Kei zong nih cun hei ra hna sehlaw a kut cattial a um lio hoi hna asi ttung lo ahcun ningzah kan i huah lai si...a nu cu a ni pah.

Suimilam pakhat hrawng kan tthut hnu ah kan ttin cang lai kan vun ti ah khin room chungah a vung tli ta duak i a hung chuak tthan. A hung chuah cun a kehlei kut ah cattial cu a hung lang. A cattial cu duhsah tete in a hung fiang chin thluahmah. A hnu ah cun catlap cung i ttial mi tluk tein rel khawh asi. Aa ttial mi cu " TELL THE GOOD NEWS" ti asi. Hman kan tlak cikcek hnu ah kan ttin taak hna.

Zaanlei 3:00 p.m ah CBMC Biakinn an rung phan tthan. Biakinn ka phak le cangka ka ngiat hna. Biakinn chungah mi nih an rak buk lulh ko. Ka vung kal i, a kut ka zoh tikah an inn kan um lio i a langmi ca cu ka hmu ti lo. A kut reek i vailamtahtung kha heh tiah an rak zoh len mi cu asi. Biakiin chungah biachimnak tlawmpal a ngeih hnu ah Sunday School pawl sinah a vung kal i, kan fale nih bia zaza tor le cheng in an rak hal. Kei nih cun Sunday School pawl sin a chimmi cu ka thei thlu dih lo. A donghlei deuh ah khin an sinah ka vung lut i ka ngai ve. A bialehning cu a thiam ngaingai. Ka theih manh mi tlawmpal cu:

Q 22. Nangmah hi Pathian na si maw?
Amah: Ka si lo. Keimah cu Pathian nih a hmanmi thilti lawng ka si.

Q 23. Vancungkhua na kal lio ah Chin mi pawl na hmu hna maw?
Amah: Chin mi ti theng cun ka hngal lo. Mi tthami lawngte ka hmuh hna. Vancung khua ah cun thil ttha lo asi mi alcohol tibantuk zong zeihhmanh a um lo.

Q 24. Vanmi tah na hmu hna maw?
Amah: Ka hmuh ko hna. Vanmi cu an sang ngaingai. Pe sarih hrawng an sang lai.

Q 25. Hell ram tah na hmuh maw?
Amah: Ka hmu lo. Bawmhnak hal in an hrum ai thawng lawng ka theih.

Q 26. Vancungkhua ah cun rawl ei a um maw?
Amah: A um ko. Amahbelte, ngasa le changreu lawng kan ei.

Q 27. Vancung ah cun an thih lio i a kumning te cio in maw an um hna, an tthang dah?
Amah: A liam cia kum tonghnih lio i a thi mi zong an rak thih lio ning te cio in a um ko hna. An tthang ti lo.

Q 28. Hngakchia a thimi pawl hi vancung ah an kai maw?
Amah: Mah tein chia ttha thleidannak an ngei kho rih lomi cu an kai dih ko.

Q 28. Biathlam chung i Baibal nih a chimmi pawl khi zeitindah na ruah?
Amah: Ka hngal lo. Nanmah nak in Baibal hi ka thei lo deuh. Jesuh hnak fei in an chunh timi hmanh cu pei ka nu nih a ka chimh hnu lawngah ka theih ko cu.

Q 29. Mizaw damterkhawhnak na ngei maw?
Amah: Damterkhawhnak cu an ka pek ko. Ka kut cung i vailamtah tung pathum lakah a lai ta hi asi. Amahbelte, pakhat lawng ka damter rih.

Q 30. Na kut ca aa ttial lio zoh khawh asi maw?
Amah: Asi ko. Nain, nan mit a caw lai i nan hmu hlei lai lo.

Q 31. Kan mit cu a caw thai lai maw?
Amah: A caw thai lai lo. Chikkhat kar lawng asi lai. It is not forever.

Q 32. An in zoh ruangah a mit a caw mi cu an um cang maw?
Amah: An um ko. Ka hawi nu Noami timi nute asi. Atu cu a dam tthan cang.

Amah hi Sunday School ngakchia tthi cu asi ve ko nain upa le hngakchia bialeh bak in a leh hna. A lehmi hna zong hi an ttha ngaingai. Baibal ka hngal lo ati nain Baibal chung thilsining in tamdeuh cu a leh hna.

Khah, za rih ne seh. A sau remruam cang. A dong kho ding asi lo. Rel duhmi nan um pah caah ka hun ttialmi asi. Zumh le zumh lo cu mah nawl cio asi ko. Atu zong hi mi nih an panh chin lengmang i a rauh hlan ah Media ngan deuh sin a phan te lai tiah ka zumh. Kei tu nih cun azeipek siah, kan zumh khawh lo hmanh ah kan Laimi chung in mah bantuk khuaruahhar hna an hung um cu uanpi awk asi ve ko ka hei ti.

Dam te cio in,

Van Thawng Cung
Maryland, USA

Theihternak: Pu Van Thawng Cung nih December 28 & 29, 2008 ah Lai Forum ah a thlahmi a si. Atu lio ah a cang cuahmahmi le ceih ngaimi a si caah information caah ka tarmi a si.

1 comment:

Mahly said...

kei ka caah cun..davinci code a ka van theih ter...ka zum kho hrim loh...