Monday, December 22, 2008

Mary kong he pehtlai in

Christmas caan a phan than cang. Christmas he aa pehtlaimi Bible cacang hna le hla hna nih mi thinlung an hlau chinchin. Hi bantuk lio caan ah ruah lo awk a tha tawn lomi cu Mary kong hi a si. Mary hi Christmas caan a phanh paoh ahcun a kong chim lo awk a tha bal lo. Mary kong he pehtlai in zei tin dah Bible hi kan hrilhfiah timi nih hin zei zumhnak buchung ummi dah kan si ti hi a langhter ngai.

Roman Catholic pawl nih Mary cu a thiangmi ngaknu a si an ti. Jesuh Khrih a pawi hlan, a pawi lio le nau a ngeih hnu zong ah virgin a sinak a tlau lo an ti. Pathian nih khamhnak tuanbia caah a nauinn kha tipep (water pipe) bantuk in a hmanmi a si. Cucaah thianlonak pakhat hmanh aa tel lo tiah an zumh. Cu bantuk zumhnak in caan tampi an kal hnu ah nu luatnak lei ah a cawlcangmi Roman Catholic pawl chungin mah ruahnak le zumhning hi a hman lo tiah an vun doh.

Mary Daly nih cun Mary nih Jesuh Khrih a pawi hi sexual abuse a tuarmi a si a ti. Pa, Pathian nih pa, a fapa Jesuh Khrih chuahnak ding caah nu, Mary pumsa cu natural law kha against (vawleicung phungning si loin) an siter a ti. Fiorenza zong nih cu lei kam cun a chim ve. Daly cu philosopher feminist theologian a si i a Bible chekhlat naklei nak in logical thinking in theology a tuahdeuh mi a si kan ti khawh. Nain Fiorenza hi New Testament Feminist Theologian bak a si i amah nih Bible tha tein a chekhlat ve tik ah Mary nih Bawi Jesuh Khrih a pawinak ahcun sexual abuse tuah deuh a si ko tiin a hmuh ve.

Cun Rosemary Radford Ruether hi Historian feminist a si i anih tu nih cun Mary hi sexual abuse tuahmi a si a ti lo. Anih nih a pomning ahcun Mary cu aho hmanh nih an uk ruangah nau a pawi hi a si lo a ti. Luke thawngtha chirhchan in a chimmi a si. Kei cu Bawipa salnu ka si tiah Mary nih a timi le a cohlanmi hi amah duhthimnak ruangah hi thil a cohlan hi a si a ti. Cucaah Mary cu ukmi si loin a luatmi nu tu a si i Vawlei khamhtu Jesuh Khrih hrin ding caah a mipum sinak hman a simi hi aho ruang hmanh ah si loin amah duhthim nak ruangah thil a cangmi a si a ti. Asian lei in Korean Feminist Theologian minthang Chyung Hyun Kyung (anih hi cu Cultural feminist kan ti lai) nih Ruether hmuhning aa hrawm ve i Asia nu pawl kan caah Mary zohchunh tlak a sinak cu zeidang si loin a hmailei kong ah amah tein biachahnak a tuah kho tu, a pum a uk kho tu a sinak hi a si a ti.

Taiwan lei in Asian Theologian ah pa a simi C S Song nih Mary kong a lak ve tik ah nawlngai minu a si nak lei in a chim. Nain a nawl ngaihnak a fianter tik ah pakhat khat a tih ruang ah a si lo. Mi pakhatkhat nih tuah ding in hnekchih ruang zong ah si lo i a zumhnak in a chuakmi a nawlngaih nak (Bawipa hnu zultu tha , good disciple), a sinak ruangah hi thil a cungtlung ding in a cohlan khawhmi hi a si a ti.

A cunglei ruahnak tampi lak in Mary kong aa tialnak thawngtha Luke chungah Vancungmi nih Mary sinah aa langhnak kan hmuh. Cu cacang zawn (Luke 1:26-38) cu "Annunciation" tiah kawh a si i a sullam cu "thawngthanhnak tuah" ti a si hnga i phundang in kan chimah cun "Pathian caah riantuan sawmnak" ti zongin ti khawh a si. Bawipa nih a ram caah riantuan an sawm ve tikah nang zeitin dah na leh ve??? Mary nih cun "Kei cu Bawipa salnu ka si. . . . ka cungah siseh na ti bangin si ko seh," tiah Bawipa Vancungmi cu a leh.

No comments: