Hringsortu PA Upat Cu Nunnak A Si

CIM Thawngtha (Father’s Day)
Sunday, June 21, 2009

Thawngtha chimtu: Rev. M. Thawng Kam
Caan tlaitu: Pastor Lal Cung Awi

CIM Thawngthabia aa hrawmmi zumtu u le nau vialte hna,

“Happy Fathers’ Day!” tiin nan zatial kut kan in tlaih hna. Nihin cu Hringtu pa le Ni a si bang in khuaza ramkip ah Pa le hna upat peknak le sunhlawihnak an rak tuah cio theu lai. CIM Thawngtha aa hrawmmi zumtu u le nau vialte zong nih Pa le caah thlaza cam cio hna u sih. Kan miphun le ram hruaitu kan pa le vialte zong upatnak kan in pek hna. Hringtu pa le vialte Bawipa nih a thluachuahnak sungbikmi in pe cio hram hna seh! Amen.

Nihin i thawngtha a kan chimtu ding cu Zomi Baptist Convention ah General Secretary a tuan lio mi Rev. M. Thawng Kam a si. Laimi khrihfami nih kan i bochan ngaingaimi, kan ngeihchunmi kan pa bik pakhat a si. Nihin Fathers’ Day ah a mah theng nih thawngthabia a kan chimhmi hi sullam a ngei khun i kan caah a sunglawi khun ko. Bawipa nih lamhruai chin hram seh law Laimi khrihfami vialte kan caah Pa dirhmun in caansaupi kan dirpi hram seh. A rian tampi lakah hi bantuk in CIM ah thawngtha chim ding in a caansunglai a kan pekmi cungah kan i lawm hringhran. A tu lio hi Norway ram Laimi khrihfabu hna nih an sawm caah Norway ram tlawn dingin aa timhtuah lio zong a si. A tu cu thawngtha chimtu kut ah caan kan pek cang.

“Hringsortu PA upat cu nunnak a si”

Ex. 20:12 "Nan nu le nan pa kha upat hna u. Cu ti nan tuah ahcun Bawipa nan Pathian nih na pekmi hna ram ahhin saupi nan um lai."
Lev. 20:9 "A nu siseh, a pa siseh chiat a serhmi paoh cu thah a si lai."
Prov. 1:8-9 "Ka fapa, na pa cawnpiaknak kha ngai law na nu tthithruai nak cu hlaw hlah. Zeicah tiah na lu caah aa dawhmi pangpar tthirual an si lai i na hngawng caah pumttek tthi an si lai."

Hringtu PA Ni ah thawngtha chimnak can sunglawi nan ka pekmi cungah tampi kai lawm. A hmasa ah, vulei ah a ciam cangmi a ka hringsortu ka Pa upat hmaizahnak ka pekfawn: Ka pa cu ca cawnglo asi. Nain ka caah ka Pa tluk mifim an umlo. Ka saya nganbik pei a si cu. Ka Pa cu lothlo, sifak a si. Nain ka caah cun a rum. A kut cungah phaisa aichiah kho ballo nain ka herh tikah ngeilo in a ka um ballo.

Miphun vialte le biaknak vialte hna hi idannak an nei lengluang hna nain 'hringsortu Pa upatnak' ahcun an i khat dih hna. Pa cu mithmuh khawhmi pathian bantuk ah an chiah cio hna. Kannih Khrihfa mi hna zongnih biapi tuk hringhran ah kan chiahve. Nawlbia 10 chungah a hmasa 5 hna cu Pathian he aipeh tlaimi an si i minung he aipeh tlaimi a dang 5 hna lakah "Na nu le na pa na upat hrimhrim hna lai" tikha a hmasa bik ah ai tial (Ex. 20:12). Bible nih nu le pa upat cu biapi tuk ah a chiah ti a lang. Cun a nu siseh a pa siseh chiat a serh mi cu thah a si lai (Lev.20:9) tiah fiang tein kan hmuhfawn. Absolom nih a pa, David a doh i a rauhhlan ah thingnge nih a sam a tlaih i ralhmun ah a thi. Cun Adonijah zongnih zeirello in a um than hoi i thah a tongthan ve thiamthiam. Hlanchan lawngah hitihin asilo, tuchan zongah chimding tampi kan hmuh khawhko. Hringsortu pa upatlo le serhsat cu thlua an chuak hrimhrim lo.

Augustin zongnih "Khrihfabu kha ka nu a ti kholo mi nihcun Pathian zong ka pa an ti kho hlei lailo" a rak tibal. Hi biahi Khrihfabu kong chimnak ah a chimmi a si konain fianhhau lo i a ruahmi cu Pa dirhmun le Pathian dirhmun thenawk a thatlo ning kha a si. Pa upat lo bu in Pathian ka dawt ka upat ti cu lih fangfak a siko. Pathian a zum taktak mi nihcun Pa upat loin um awk a tha lo. cu caah Pa upat cu Pathian a tihmi hna nunzia a si i cubantuk mi cu thluachuak mi an si tawn. Pathian duhmi a si. Isrealmi Kanan ram an fuh liocan ramcar an um lio tein kamhmi ram chungah thluachuak le nunnuam in saupi nan umnak ding ah Pa upat u tiah Pathian nih bia a rak beuh hna.

Zeiruang ahdah Pa cu upat awk ansi? A ruang 3 in lanngh ter ka duh.

1. Hringsortu a si.
Kan si le kan ruang hram, minung a kan si tertu a si. A thi le a sa in a zutmi, a luangmi kan si. Nu kan sinak hram le pa kan sinak hram asi. Laimi a kan si tertu, ule nau, sahlawh rualchan a kan ngeih tertu a si. Chuh khawhlomi a tu i na simi vialte hi na pa ruangah a si. Na pa loin nai semnak dinglam a kualo. Pa cu Pathian nih a kan pekmi pakhat te asi. Cu caah Pa cu tihding le upat ding hrimhrim asi. Pa hleiin upat dingdang an um kholo. Pa sinak le dawtnak hi zeitik hmanh ah ai then kho bal fawnlo. Rum le sifah, hruh le fim nih Pa ngeihmi dawtnak a thleng kholo. Cubantuk kan ngeihchun Pa cu dawlo le upatlo in kan umngam hna hnga maw?

2. Rungvengtu a si.
Nu pawchung in kan hung chuah cu a himlo mi vulei harnak chung i kan hungluh khi a si. Ceunak le lumnak, ti, thli le ti-rawl hna loin kan um kholo na in hi kan herh bikmi hna hmanh hi ral an si khawhnak vulei asi. Cu himlonak vulei ah a ka kip in a kan vengtu cu kan ngeihchun kan Pa te kha a siko. A fimnak dihlak, a thawnnak dihlak in dahkaw a kan ven cu. Cucu a hrutmi fa le nih kan hngal kho tawnlo. Fa le caah Pa cu a zordih. Kan pupa hna chanah a derthawmmi le a himlomi hna khua le ram hnanih rungventu an kawl, an lak tawn hna. Cu vengtu ah an lakmi pa cu an bawi ah a canglan. A bia an ngeih, an tih-zah, an upat i chiah tiang an pek. Ram he a minung he a uk dih hna. An bawi cungah titsa an ngeive. Cucu Laimi hna nunning a raksi. Cu bantuk bawi nak in hringsortu Pa vennak cu a let tampi in zumhawk a tlak i a him deuh. A fekdeuh. Bawi cu a mah a himlo ding ahcun zamtak an hmang. Pa nih zeitik hmanh ah fa a zamtak ballo. A nunnak in a ven him. A kan ven lawng a silo, a sining dihlak a kan hrawmh. Cu Pa cu serhsat ngamding asilo, upat ding, tihding a si.

3. Cawmtu le Lam hmuhsaktu asi.
Pa cu vengtu lawng a silo. Cawmtu le lam hmuhsaktu a si. A si a fah zongah akan cawmko. A fimlo i a thin a tawi zongah a ruahmi cu kan ca thatnak lawngte a si. Rawinak khua a khang ballo. Kan hartuk lioah chikkhat phaisa a kan coihtu cu kan philh kho hnalo. Kan hmaizah hna. Pa nih chamthan ding in fale an kan coih ballo. A pek in a kan pek. A ngeihlo tiang in a kan pek. Cu sullam cu a nunnak le a thazaang dihlak a kan pek tinak asi. Fa caah Pa hi a ningzong a zak kholo. Cu bantuk in a kan cawm i a kan hruaitu Pa cu kan philh ko hnga maw?

Laimi hi miphundang hna nakin kan niam cia hleilo. Ca kan cawn i kan thiam veko. Chaw kan kawl ah kan rumko. Muidawh le hlasak thiammi miphun zong kan siko. A sinain 'nu le pa upat' nak zawn ahcun kan cham bau ngaingai ko. Ca tang kua-hra van cawn in nu le pa cu cathiamlo tiah zeirello in ilak asi. An bia ngaih i timh a um tilo. Tlawmte chaw van kawl khawhah a uk in uk timh kan hmang. Upat le tihzah cu van chimlo, an mit hmaika hrimhrim ah kuak le zu hmanh hmaihngal ngaiin tongh tham kan ngamh. A mak khotuk. Nu le pa kha awhrang in chawnh, sik-cak, a vuak tiang a vuangam mi kan um. Ramdang phan khomi hnanih phaisa kuatmi uanthlar zau in nu le pa kha cutin, khatin tiah order pek i thok. Chim ningzak a si.

Nu le pa tunih fa le thin kan hanh sual hnalai tiah ti-phang lengmang in an um. Fa le mithmai an zoh. A nawl te in an kan nawl. Thil sining ding ai linglet. Bawmh khawh ruangah an cungah kan kai. Cu bantuk cu Pathian nih a kan chimh mi a si hrimhrim lo. na Pa cu upat ko. Cun thlua na chuak lai a kanti. cucu Pathian bia brimhrim asi.

Pa upat kan hmanlo nak nih hruaitu le upa zeirello nak tiang a chuahpi cang. Chung khar in pei kan rak thok cangcu. Zei tindah kan ram a dam khawhlai. Hruaitu doh le kalh cu kan i foih ngai nain upat le tihzah thiamcu santlaihlo ah kan ruah. Hruaitu upat lonak hmun ah Pathian zongnih upat a hlawh kho hlei tawnlo. cu caah kan i thekhmal dihhi a siko. Ci thalo kan zunmi asi. Vuleicung ah nu le pa a upat bikmi cu Tuluk le Japan an si an titawn. An thihhnu pi tiangin upatnak an langh ter tawn. Ngaihthiam an hal hna i an duhnak kha an ruat than tawn. Pathian a biami hmanh an silo nain tuchun vulei ah a thangcho bikmi miphun an si. Pathian bia a siko.

Kan thancho venak ding hi nu le pa upatnak ah hram aa thokmi asi. Fathers day ah laksawng tlawmte chuah lawng kha a za hrimhrimlo. Ka sining dihlak hi Pa ta ka si ti ruat than hna usih. Upat pek kan rak tlolhmi Pa sin ah ngaihthiam hal usih. Upat i tim cang hna usih. Cu ti nan tuah ahcun ram ka dam ter lai tiah Bawipa nih bia a kan kamh.

M. Thawng Kam

Theihternak: Hringtu Pa Ni (June 21, 2009) CIM caan hmannak kan tarmi a si.