Friday, May 1, 2009

Vok Tlangrai (Swine Flu) le Biaknak

Theihternak: Dr. Van Thawng Ling nih CBMC-ZUMTU@yahoogroups.com ah April 30, 2009 i a tialmi hi theih a herh ngaimi a si caah, kan hun tar.

Vok Tlangrai le Biaknak
Vok Tlangrai vawlei pumpi karhnak a si cang caah vawlei pumpi cu thinphang in le ralrin in kan um dih ko cang. Hi karlak ah vok a hua mi Muslim ram a si ve mi Egypt cu an ram chung ah zawtnak pakhat hmanh an hmu rih lo nain vok 300,000 thah dih ding in order an chuah. Vok huat ruang sawh sawh bak ah (taking advantage of ) an ti mi a si an ti. Cun pakhat le pakhat an I ton I biang le biang an I hnam mi zong an kham chung. Egypt ah cun vok hi an ram chung um Khrihfa mitlawm deuh lawng nih an ei mi a si. Cu ti cun an kham caah vok zua mi pawl kha lam hna ah an kham I sandah hna an piat len.

Vawlei Pumpi An timhtuah ning
Britain cu zawtnak case 5 lawng an hmuh nain hmaikhuh 32 million an cah cang hna. US president Obama nih ramchung um sianginn 132,000 ning in khar kan hau te men lai a ti. Germany ah zawtnak case 3 an hmuh hnu ah Mexico a kal mi vanlawng paoh ah sibuai pakhat kan thlah chih cang lai an ti.

WHO nih Vok Tlangrai cu a rauh hlan ah vawlei pumpi a karh CANG LAI an ti cang. Mexico ah khualtlawng ding zong kham ding an ti I zapi nih cun “ziah vok tlangrai cu vawlei pumpi ah pei a karh cang cu Mexico kal kham zong ah a hlei ti tung lo” an ti. WHO nih sianginn khar ter le khualtlawng ding hrial ding ti mi hi zawtnak I chawnh khoh ding hri pakhat kha kan tan a si ve I a herh cem le kan tuah khoh cem mi, a hmatsat bik kan tuah khoh mi thil a si an ti.

2003 SARS lio kha cu Asia ram kal ding an rak kham. A rak idannak tu cu SARS lio kha cu zawtnak a ngei cuahmah mi,zawtnak a ngei tiah a langh hnu lawng nih midang sin ah chawnh khoh a si. Vok tlangrai tu cu kan pum chung ah nazi 24 in ni 4 karlak hrawng zawtnak a um zong ah theih khoh cawlh a si lo. Cu karlak ah midang sin zong I chawnh khoh thiam thiam a si I apoinak cu a si. Hgahlaitu pawl zong nih kan pum chung ah nizeizat chung dah zawtnak ngeih tiah langh rih lo in a um kho timi hi an thei kho rih tak lo.

Macedonia nih an ram chung vok import tuah ding an kham cang. Mexico zong ah lamkam I TACO rawldawr pawl an khar ter dih cang. WHO I tlangrai a thei mi Dr Nikki nih cun Vok tlangrai cu rawlei-tidin in a chawnh kho mi zawtnak a si lo a ti. US Agriculture chungtuan Tom Vilsack zong nih hi min ruang ah a herh lo mi I theihthiam lonak a chuak tuk I mindang mindin sak piak a timh lio a si. Capo biatak in Pet Flu kan ti lai maw H1N1 Flu kan ti lai maw Hini Flu (H1N1 kha HINI tiah an ti mi auchuah in) kan ti lawi maw tiah WGTS Families $ Friends radio station nih bianek a thlah. Zei tluk min kan thlen len zong ah a hrut mi cu an hrut peng ko lai (Stupid people will be stupid anyway no matter what the bottom line is.) an ti.

%
US ah an zuat mi sa zuar ding zuat mi vok pawl i 30-50 % cu Vok Tlangrai zawtnak an ngah bal mi an si. US i vok zuatnak I a tuan mi minung I 15-30 % cu vok tlangari a ngah bal mi an si. Vok tlangrai khamhnak si cu vok sin ah 100 % tiang zawtnak a khamh kho.

Thlawpnak Si / Khamhnak si
Relenza: A khu a si I ka in dawp mi a si. A man cu $ 65 hrawng a si I insurance nih a cover.
Tamiflu: Din mi si a si. Pum 30 ah $ 160 hrawng a si prescription a hau lo.

Ref: News and Internet

Lingku Pa

No comments: