Wednesday, August 12, 2009

Laimi le Zu

Miphun hawile hna, Zu kong hi Laimi kan issue nganbik ah ruah cio mi a si. Ceih pah lengmang mi zong a si. A caan lio te a si ca ah January 2009 ah rak thlah cia mi siaherhnak he vun thlah tthan a si.

Laimi hi zu nih zeitluk in dah a kan hrawh, sal ah a kan ser, a kan thah cang ti hi theih cio mi a si cang. Kan ral nganbik le kan miphun a kan hrawk dih kho tu hrimhrim a si a fiang chin lengmang ko cang. Tutan ZU ruangah ngaihchiatnak a tongmi unau chungkhar hna cung ah kan biak Pathian nih kan umpi cio ko seh. Kum 2000, 2001 hrawngah zu dohnak kong hi tampi rak iceih a si cang. Micheu nih zu cu vawlei pumpi nih an din cio mi a si ca ah miphun dang hna bantuk in dinzia thiam tu kan hau ve an ti. Micheu nih Zu hrimhrim kan khap lai i kan tong lai lo, kan ram ah kan tuah/ser/chuang lai lo. Kan luhpi lai lo. Cucu lamtthabik a si ko ti a si ve. a phuthumnak micheukhat nih kan Hruhnak (ignorance) ruang ah hitluk in zu kan duh le kan rit hi a si.

Cucaah social value le integrity pawl hi Laimi nih fakpi in kan i cawnpiak i kan fim (hruh tilo) ahcun zu hi mahle fimnak, hngalnak cio in kan hlawt te ko lai ti a si ve. America a phanmi hna Laimi chung ah siseh, Australia le Norway a phanmi hna Laimi lak chungin siseh hawikom ka chonh hna lio ah a tanglei biahalnak hi ka hal cio hna. 1. Ramdang nan umnak ah a harbik tiah na ruahmi? 2. Ramdang nan umnak ah a nuam/tthabik tiah na ruahmi? 3. Ramdang nan umnak ah a herhbik tiah na ruahmi? An bialehnak cio ah an chimmi aa khat cio dih. 1. A harbikmi cu Laimi kan tampah ve cang i kan hrut tuk. Lailei khuasak in kan sa. Kan umnak ram khuasak in ka sa lo. 2. A nuambikmi cu mah le ttuantawk te in nifa kan eidin khawhmi le eidin kong ah lungre theihnak a um ti lo. Cupin ah ti, mei, lam a tthat hi a si. 3. A herhbikmi cu Laimi nih fim kan herh tuk.

Pu Van Thawng Cung nih ZU doh lawng in a za lai lo, HRUH zong kan doh chih a hau a timi hi a khenbak tiah ka ruah. Malaysia i kan sining, America , Canada le ramdang dang vialte i Laimi kan nunning le ZU kan dinning, zudinnak nih a chuahpi mi sungh zatlaknak vialte hi kan hruh ruang ah a si bik ko. Acung i ka chim cang bantuk in fim ve usihlaw zurit hi fial zong ah kan duh ti lo ding khi a si. Atu lio ramleng khua kan saknak cio, acung i langhtermi le kan tonmi vialte hi Lairam in iphorh cia mi lawngte a si. Lairam i kan ngeihcia mi theipar lawngte a si. Ramdang phak lio ah a ngakchia rihmi fale, ramdang ah hrinmi fale vialte an upat tik ahcun hi bantuk kan buaipi mi zuritnak hi a um ti lai lo tiah ka zumh. Zeicahtiah chankhat chung kha fimnak society ah um a si cang lai ca ah hruhnak (theihlonak) kha ngeih a si ti lai lo. Laimi nih ZU kan doh tikah ramchung le ramleng in ruah awk a um tiah ka ruah. Ramleng cu acung i ka chimcia bantuk hin chankhat a dih tik ahcun fale vialte nih zurit hi an nun ah a um ti lai lo ti hi ruahchankhawh ngai a si ko. Ramchung lei belte ah kan dohmi ral hi ihmaithlak a herh deuh mi a si. Ramchung ah hi ral hi kan tei lo ahcun a ralai mi chan vialte zong atu nak in fakdeuh in a kan hrawhhral chin rih ko lai. Kumkhat kumhnih lawng doh ding ral a si lo. A chan in dohding ral a si i dohdan, dohning, dohnak hriamnam hna zong a chan in tuahding (project nganpi) a si. Lairam ah Thangtlang khuapi ahcun ZU an khapkhawh, an dohkhawh kan ti lai. A tawinak in chim ahcun cozah nih myone kip ah zu license an tuah i tangka an hmuhnak a simi phaisa zat kha Krifabu dihlakkomh (Thangtlang khuapi nih) in cozah ah an pek. Zu zuar a um ti lo, zuri mi an um tikah fakpi in dan an i tat tikah zu an ri ngam ti lo, an zuar ngam ti lo. America ah zurit hi cozah upadi nih a duh lo. Singapore zong zurit ahcun thongthlak le an ram cio ah kuat a si ca ah zu a ri pengmi Laimi zong rit tiang zu an ding ngam lo. Cucaah Thantlang khuapi ah an tuah bantuk hin Lairam khuakip ah a fekmi, a tthawngmi rianttuannak hi kan herh. Ramchung lawngin an tikhawh lai lo ca ah ramleng in phaisa thazaang le ruahnak in bomh a herh. Laimi le Lairam ZU nih a kan hrawhtuk ning hi uknak lei lutlai hna zong nih an theihtuk mi le doh an izuam mi a si ko. Haka khuapi zong ah ramkulh lutlai nawlpeknak (order) in zu an rak khap i an rak hrawh bal ko. Khuate kip zong ah zu luhpi lo ding le chuan/tuah loding tuah cio a si ko nain kumkhat hnih hnu ah ZU tuah tthan tthiamtthiam a si ko. ZU sal sinak in kan luat kho hlei lo. Hi bantuk in khap le hrawh lawng hin a za lai lo. ZU sal sinak in kan luat kho taktak fawn lai lo.

Abiapi bik cu kan HRUHNAK ral doh hmasa tu a si. Hi HRUHNAK ral dohnak ding ah a tungtlangpi in ka ruahmi cu: 1. Kan HRUHNAK raldoh hi No. 1, ZU raldoh hi No. 2 ah chiah ding. Hi ral hna kan teikhawhnak ding a phunphun in lam ttha kawl ding.2. ZU le Zudinnak, Zuritnak ruang i a chuakmi chiatnak, zatlaknak vialte lamkip in Research tthate in tuah i cucu Laimi tambik biaruahnak kip Laiforum, Rungcin tbt ah thlafatin thlah ding. Laiholh, English le aherh ti sicun Kawlca zong in tar ding. 3. Acung No. 2 nak hi tling deuh le kau deuh in Research tuah. Tthenkhatnak ah Laimi nih fim kan hauh ning. Kan zatlang nun remh le tharchuah lengmang le zulh a herhning.

Tthenhnihnak ah ZU le Zudin/ritnak nih Laimi a kan hrawhning vialte. Hi kong hi Cauk in chuah in Lairam le ramleng Laimi sin ah zuar ding. Lairam khuakip ah ukhnih cio alak in pek i relter hna ding. Hi bantuk in Cauk in rel a si i Forum ah rel a si ahcun chankhat chungah thlennak cu a um hrimhrim ko lai. HRUHNAK kan kaltak lai ca ah kanmah lila nih kan tuahmi le kan chuahpimi ZU ralpi zong tei a si lai.

Laiforum ah nan unau,

Luke Sui Kung Ling

Theihternak- A cunglei cabia hi Rev.Luke Sui Kung Ling nih Laiforum ah a rak thlah mi ka hun tar mi a si.

No comments: