A Tha Deuhmi Thluachuahnak

CIM Caan hmannak (2nd May 2010)

Bawi Khrih chung ah Zumtu Nu le Pa hna,

Pathian Dawtnak, Daihnak le Hnangamnak cu nan dihlak cio cung ah um ko seh. Caan ttha a kan pe than tu kan Pa Pathian min ka thangtthat.

Matthai 6:1 "Thiltha nan tuah mi hi zapi nih ka hmu hna seh ti duhnak lungthin in mizapi hmai ah nan tuah nak hnga lo i ralring u. Cu ti nan tuah ahcun Vancungkhua i a um mi nan Pa sinin laksawng zeihmanh nan hmu lai lo".

Matthai 5:44,45 "Sihmanhsehlaw kei nih cun, hitihin kan ti hna: nan ral kha va daw hna ulaw an hremtu hna kha thla va cam piak hna u, Cuticun Vancungkhua i a um mi nan Pa fale cu nan si lai. Anih nih cun a tha mi he atha lo mi he, an cung ah a ni kha a tlanter i, tthatnak atuah mi he tthatlonak a tuah mi he, an cungah a ruah kha a sur ter".

Nihin thawngtha bia chimtu cu Saya Cung Lian Thawng asi. Laitlang ah, Zathal Tipil Krihfa bu, Senthang Baptist Association in asi. Chin Christian College in B.Th (2003), Myanmar Institute of Theology in M.Div (2007) hna a awn hnu ah Chin Christian College, Hakha ah Assistant Librarian le Librarian rian hna a rak ttuan. Atu hi Lutheran Theological Seminary, Hongkong ah MA (Theological Librarianship Programme) a cawng lio i June, 2010 ah Graduate ding asi. Adih ah Chin Christian College, Hakha ah a ttuan tthan lai.

Saya Cung Lian Thawng

Thawngtha bia kan ihrawm hna hla ah The Potter's Hand hla ngai ta hna u sih.

Saya Cung Lian Thawng:-

Luke 10:38-42      “A ttha deuhmi thluahchuahnak”

CIM thawngttha iihrawmnak hmun ah Pathian bia chim kho ve dingin caan thiahnak ka hmuh caah kaa lawm. Caan hmang kho dingin damnak a ka petu Pathian min ka thangtthat. Cun hi meivan cungin Pathian bia aahrawmmi, lamhlat lamnai unau dihlak nan cungah Pathian nih a vel le daihnak in pe ko hna seh.

Jesuh khrih vawlei i a rianttuannak kong he pehtlaiin thawngttha ttialtu pa li hna nih an ttial cio tikah pakhat le pakhat an i lo cio lo nain an i kalh lo. Anmah le dirhmun, sining hoih cio in Jesuh kha an careltu hna nih zeitindah an theih khawh lai i Jesuh kong hi zeitindah an caah sullam a ngeih khawh lai ti kha biapi in an ruat cio. Thawngttha ttialtu dang hna kong cu kan chim manh lai lo nain kan ii thimmi Bible chung kan luh hlanah Mark nih Jesuh kong a chimmi hi tawi tein langhter ta ka duh. Mark nih Jesuh kong hi “Ramcar, thetseram lak i Pathian bia a aupitu, Jordan tiva ah tipilnak a pe cuahmah tu Tipil petu John sin i tipil in dingin a va kal nakin a thawk.” Hi hi thil khuaruahhar ngaingai a si. Mark cu Rome cozah hremnak tang i a ummi hna sinah thazaang peknak a si caah thawngttha ttialtu dang hna bangin chuahkehnak, hrinsor kong hna kha biapi ah a chia lo. Jesuh vawlei i a ratnak a ruangbik cu bawi ttuan ding le miphunsaang, Siangpahrang hrinsor a sinak langhter ding si loin “midang caah rianttuan piaktu” a sinak tu kha biapi in a langhter duhmi si. Cu lawng si loin Jesuh tuanbia hrimhrim ramcar/thetse ram in a thawkmi hi sullam a ngei. Kan Bible kan zoh tikah “ramcar/thetseram” timi hi sawhsawh in a hmang lo i sining thukpi, philh awk a ttha lomi tuanbia ngeitu asi. Ramcar/thetseram cu ttih a nungmi hmun, nunnak caah lungdonghnak hmun a si. Ramcar timi kong he pehtlaiin Greek biafang a umtuning kan zoh tikah eremos ti a si i a sullam cu ramking, mi um duhlonak hmun, chuahtakmi hmun tinak a si. Greek biafang ah thetseram ti hi erem ti a si i a sullam cu “lunglennak, lilennak hmun (lonely place) ti asi.” Latin holh ah thetseram hi desertus ti a si i chimduhmi cu “aapeh lomi hmun (unjoined place), thlawh lomi, cinthlaknak ah a ttha lomi, a cingmi hmun” tinak a si.

Kawlram mi, a hleiin Laimi cu kan ram sining a phunphun ruangah kan thinlungput zong a zaw dih cang. Hmailei kong ah zeihmanh pehtlaiin kan ruat kho ti lo. Zing i kan ruahmi le zan i kan ruahmi zong aa peh kho ti lo. Kan ram ah pawcawmnak khim kan i hmuh ti lo tikah kan duh zong duh lo zongah ramleng chuah nih a kan phak cang i mitampi khua le ram, chungkhar sahlawh kaltak in miram dang ah khua a sami kan tampi cang. Laimi mitampi nih ramdang chuah hi Pathian thluahchuah bak asi tiah a dirpimi le a ruatmi zong kan um. Pathian thluahchuah maw asi/ si lo tu cu ka chim kho lo nain Pathian nih Laimi kan caah a ttha bikin khua a khan ko lai ti tu cu ka zumh. Laimi kan tuanbia hi ramcar/thetseram kan si ko lo maw ti hi ka ruat tawn. Laimi kan tuanbia hi ruatthan cio hmanh uh. Kan pawttaam ruangah mi kuttang, mi ramdang sin ah kan um, an ttuan duh lomi rian kan tuan. Kan mifim tampi, bochanmi tampi nih lairam ah an um kho ti lo. Khuate in khuapi tiang, chungkhar in miphun dihlak a kal kho mual kal a si cang. Chungkhar kan tling ti lo, khrihfabu ah mi an bau cang, miphun rianttuannak ah mi kan i hlam cang. Ramchung, ramleng in unau, nu le pa, fa le, hawikawm ngaih in nunzuun kan tuar cang. A kalmi maw kan ngaih deuh hna, kaltaakmi dah kan hlam deuh hna ti chim awk a ttha ti lo. Laimi nih lilen, lunglen hi thilrit phorh in kan phorh cang. Israelmi hna tuanbia ka lungah a chuak. Pathian thimmi miphun, Israelmi hna rawlttaam ruangah Egypt ram sal an taang. Cu chungin Pathian nih a luatter hna tiah ziah ramcar thengmang in kum 40 chung lam a hruai hna hnga? Lam dang in kalnak a um hnga lo maw? A ruang tampi a um lai nain Pathian nih hin Israel mi nih an thlarau nunnak ca lawng si loin an taksa ca zongah an herhmi taktak a ngeitu, an hrampi ka si hi thei hna seh tiah a duh caah asi kho men. Phundang in chim ahcun Israel mi nih an “herh” taktakmi cu Pathian lawnglawng asi kha hngalhter a duh hna caah asi men lai. ramcar chung an khuallam kan zoh tikah an ral hna kutchung, rilisen chung in Pathian nih a chuahter hna. An rawl a ttaam caan ah “Mana” in a cawm hna, lungpi chung tti in an ti hal a riamter hna. Cu ticun Israelmi nih Pathian kha an herhmi taktak asi zia kha an nunnak hrimhrim in a tonter hna. Nunnak in tonmi fimnak cu a man asung. Laimi hi ramcar dirhmun kan ummi hi a sawhsawh cu sidawh si lo. Pathian nih kan theih khawh lomi lengah kan caah theihter/cawnpiak a kan duhmi zong a um kho men. Nihin i ramcar bantuk dirhmun i kan um hi Pathian nih “Herh” a kan cawnpiakmi asi hnga maw ti hi ruahphu asi. Laimi hi kan “Herh” mi kan thei tawn lo. Fimnak saang deuh kan cawn tikah kan fim dih cang tiah kan i ruat tawn. Kan rum deuhdeuh tikah a rum bikmi ah kan i chia tawn. Fimnak cawndeuh rih, rumnak kawl deuh rih kan “Herh”mi kan thei tawn lo.

Kan vawlei pi hi a tthangcho deuhdeuh kan ti nain himnak a tlawm deuhdeuh. Hmailei kong kan ruah poah ah kan lau, kan lungre a thei, kan mang a chia. Kum zabu 21 nak kan luh tikah kan hmai ah kan hrial khawh lomi thil (3) an um. (1) Mi a that cuahmahmi zawtnak ttha lo (deadly viruses, e.g., AIDS, H1N1 tbk), (2) Amah tein a chuakmi thil ttihnung (Natural Disasters, e.g., Tsunami, Nargis, Mautaam), (3) Ralhraang pawl (Terrorist Attacks). Hi thil pathum hi kan hrialkhawh lomi an si. Hi thil hna nih hmailei kong kan ruah poah ah thlatla loin a kan tuah, kan lau, kan thin a phang, kan hna angam kho lo. Cu lawng si loin nihin kan chan hi chan umtuning a hlat hlaimi hna nih cun a phunphun in min an sak cang. UK ah cun IPOD (I= Insecured, humhimnak a um lomi, P=Pressure, lungretheihnak, thilrit lawngtein a khatmi, O=Overtaxed, ngunkhuai pehkhawh lo, tamtuk lawmmam, D=Debt Ridden, Leiba nih zualmi) chan (IPOD generation) ah kan um an ti. Japan ram ahcun “Rian thi deng in ttuan ko zongah sifah tthiamtthiam chan” ah kan um an ti. Laimi hi zeichan (generation) ah kan um kan ti lai dek? A fiangmi tu cu hmailei kong kan ruah poah ah lungre a thei lomi kan um lo. Ram ttha kan phan kan ti zongah lungretheihnak a tam chinchin. Ruahding le ttuanding a tam chinchin.

Kan Bible thimmi Luke 10:38-42 chung kan zoh tikah Jesuh nih Mary le Martha a tlawn hna nak kong kan hmuh. Mary nih cun Jesuh a hmuh bak in a ke hram ah a tthu i Jesuh nih a chimmi bia kha ttha tein a ngaih. Martha tu cu rian ah a buai tuk caah a ing a puang i Jesuh kha, “Mary nih a ka bawmh lomi hi na zei a poi lo maw a ti.” Jesuh nih a lehnak bia hi ngai hmanh u sih. Jesuh nih a thawh i, “Martha, Martha, thil tamtuk kongah na lungre a thei i na ing a puang. Sihmanhsehlaw a herh taktakmi cu pakhat lawng asi ko. Mary nih ahmaanmi thil cu aa thim cang i cucu a hohmanh nih an chut lai lo a ti.” U le nau hna, thaizing nih zei a chuahpi lai kan hngal lo. Hmailei kong ruah in thiltampi kongah lungrethei in kan um caan, kan nunnak ramcar bantuk a si caan ah “Jesuh sinah kir in a ke hram ah tthut in a bia ngaih philh hlah u sih.” Zeizong vialte nakin a ttha deuhmi, a hmanmi thil a ham thiammi kan si khawh nakhnga thawngttha ngaitu nan dih cungah Pathian thluahchuah um hram ko seh! Amen.

(Thawngtha bia a kan chimtu cung ah kan ilawm)

Theihternak: May 2, 2010 ni CIM caan hmannak kan tarmi a si.