Monday, May 23, 2011

Khrihfabu Tumchuk Tertu Ziaza Dawhlo Cheukhat Pawl

Khrihfabu kan ti tikah mi pakhat lawngnih dirh mi asi lo i mi pakhat lawng umnak hmun zong a si bal fawn lo. Khrih a zultu hna mibu i funtom nak hmun le thazang i peknak, harsat retheih i hrawmnak hmun lunglomh nak zong i hrawm nak hmun a si. Mibu kan ti mi cu mi pakhat cio kan i fonh tik lawngah mibu ti a si kho. Cucaah kan Khrihfabu a ngan a dam khawh nak hnga ding caah cun mi pakhat cio hi kan bia pi taktak. Kanmah pakhat cio nih Khrihfabu le miphun dawtnak kan ngieh lawnglawng ah Khrih i a pum a si mi Khrihfabu hi athang cho kho ding a si. Khrihfabu chung ummi minung pakhat cio hi Khrih pum a si mi a Khrihfabu hrawk kho tu kan si bantuk in a Khrihfabu tunmer nak ding zong ah a biapi tuk hringhren mi a si.

Khrihfabu thil sining ka zoh tawn tikah ka thin a phang ngai. Khrihfabu a remhtu si lo in rawknak lei ah a kal pi tu nuncan ziaza tam nawn ka hmuh tik ah ka lung aa nuam hrimhrim lo. Zeicatiah Khirhfabu chungah mipakhat ka si ve caah Khrihfabu cu a dam mi Khrih i a fa le i but nak bu si seh ti ka duh. A tanglei thil pawl hi Khrihfabu caah a tha hnem lo mi nuncaan ziaza an si tiah chuah pi ka duh;

1. Vision ngei lo mi hruaitu nih hruai- Naa tlak zong tlak lo zongah Khrihfabu hruaitu ah thim na si ahcun Khrihfabu a hmai lei kong ah vision na ngeih a hau. Vison na ngeih tung lo ah cun hruaitu tuan lo kha a tha deuh. Mi dang caah tluk rilh nak a chuah pi tu na si lai. Mipi cu chim lo nangmah kalnak hmanh naa theih lo ah cun zeitin mipi cu na than cho pi khawh hna hnga. I pum pek bak zong a hau i vision ngieh bak zong a herh. Cu lawnglawng ah cun Khrihfabu a thangcho kho ding a si.

2. Dirhmun ngeilo hruaitu- Mah tenih tuaktan le ruah si lo in mi chimmi poh ah "um...ee" a ti peng mi hruaitu zong nih Khrihfabu thancho lei si lo in a tum chuk ter. Dirhmun ngei mi, zumhnak kong ah hruainak kongah mu le mal a tlai mi le a thei, a thiam mi an si ding hrimhrim ah a bia pi tuk mi a si.

3. Vawlei Nomhhneih duhtuknak- A min bunh tawnmi ah Fellowship ti a si. A sinain ning le cang tein tuah ah a tha. Mah nomhhneih le dinei duh caan poh i Khrihfabu tangka sawksam a hmangmi hruaitu pawl cu tu phaw aa hruk mi cenghngia taktak an si. Khrihfabu tangka zeitin dah kan khon lai i zeitin dah mission laitlang lei hna kawlramlei hnaah kan tuan lai ti um lo in zei tin dah Khrihfabu tangka hin kaa nomh lai i ka duhmi ka tuah lai ti khuaruah cu mifir lungput a ngei mi ti hmanh ah ka palh lai tiah ka ruat lo. Khrihfabu tangka si lo in na tuah khawh ah cun nangmah ten naa thawh i na tuah ding a si. Bawipa chaw thiang hi tihzah nak he a mah caah kan hman lo ahcun kan mah caah tihnung taktak mi a si. Kan tuahmi ning tein kan sinah a kir than ding a si. Bawipa chaw hi tihzah u pat ding le fel ten a siding ning ten hman ding a si.

4. Khirh vailam tel lo in a Bawiluchin i cuh- Hi lungput zong hi a poi taktak mi a si. Khrih a temhnak le a tuarnak, a thisen le a thlanti vial ruat duh lo in le i hrawm duh lo in a sunpar nak a bawiluchin lawnglawng chinh kan duh tik ah cucu Khrihfabu caah tih a nung taktak mi tuangtuan bantuk a si. Tuangtuan cu thilhme te a sinain a ngan tuk mi inn pi zong a thluk khawh, a phur khawh ko. A bawiluchin kan i ruah chan ah cun a temhtuar nak zong kan temhtuar ve a hau. Khrih a temhtuar nak aa teltung lo mi cu Khrih bawiluchin a si lo Satan luchin a si lai.

5. Chunglei nak in lenglei sining ah buai deuh- Hi zong hi a poi ngai. Kan nunnak nih a chim tung lo mi kan kaa nih Halleluiah tiah mipi zoh dawh in aa um ter mi tampi kan um. Halleluiah ti hmanh a sullam kan hngal hnga maw ti ka ruat tawn. Halleluiah sullam cu Pathian cu thangthat si ko seh ti a si na nunnak chunglei in a chuak dingmi/ a put dingmi a si. Halleluiah na ti thawng in Bawipa aa lawm hlei lai lo, na hruaimi mipi zong nih an in u pat hlei lai lo. A biapi mi cu na nunning tu in Bawipa a thangthat mi na si nak na langhter ding a si. Chungthu lengnal nun in Pathian thangthat ti hna hlah u sih.

Laimi Khrihfabu kan sining kong a tlangpi in ka ruah lengmang tikah ka thinlung chung i a ummi pawl tial loin ka um khawh ve lo caah mah vial hi ka tial mi a si. Mi pakhatkhat le bu pakhatkhat ka ti duh nak hna an si lo Laimi kan Khrihfabu hna hi a dam mi kan si khawh nak hnga tiah ruahchan nak he ka tialmi tu a si.

Thursday, May 19, 2011

Stress Damternak Dot Nga

America ram a ummi minung 80% nak tam deuh hi nitin stress he an nung cio dih ti a si. Cu ti stress na thinlung ah a luh tuk ahcun phun 5 in tei nai zuam/nemter naa zuam lai tiah Hope Health Letter (Vol. 31, No. 5 cahmai 1 nak ah) ah an tial.

1. Na thluak in khua tuak. Na keng in tuak hlah. Thil na thok hlan ah thate in timhtuahnak ngei law planning suai hmasa dih.

2. Hngakchia hna annih thawng va ngai ta.

3. Thilbuai mi nak in daihter ding ning kong va ruat deuh. A buaimi cu a buai cang ko caah na problem (piahtana) kha fak tuk in va ruat ti hlah. Mi zong mawhchiah fawn hna hlah. Thilbuai a chuakmi phisin dan tu kawl cang.

4. Nangmah le nangmah tha i pe. Santlai mi minung pakhat na si kha philh hlah.

5. Ringawn pawl (Video, TV, Cellphone) ti bantuk hna an hnawhtu pawl kha phit dih hna law daite in caan zei maw zat nangmah te in va um.